Oorlogswinter de musical, een ongekend succes

Op vrijdag 13, zaterdag 14 en zondag 15 mei 2022 was het dan eindelijk zover. Na 2 jaar wachten werd Oorlogswinter de musical opgevoerd op het evenemententerrein in Fijnaart. Bijna 3000 mensen genoten van het grootse openluchtspektakel, waaronder op zondag Jan Terlouw, de auteur van Oorlogswinter.

Het welbekende verhaal Oorlogswinter werd in 2011/2012 al eens als musical opgevoerd in de Nederlandse theaters. Muziekvereniging Oranjevaan en Stichting Cultuur Fijnaart wilden dit ook doen naar aanleiding van 75 jaar vrijheid. De bestaande musical werd door Jan Willem van Bodegom en muzikaal leider Michel Hectors zo aangepast dat het geschikt werd voor onder anderen een openluchtspektakel en een harmonie-orkest. Door corona werd de musical meerdere keren verzet. Nu in 2022 was het verhaal actueler dan ooit door de oorlog in Oekraïne en het 50-jarig bestaan van het boek Oorlogswinter.

Op maandag 2 mei begon de opbouw op het evenemententerrein. Een club van vaste vrijwilligers en een aantal mensen die af en toe kwamen helpen bouwden, onder leiding van Adriaan van Weverwijk en Mark van Straten, in anderhalve week tijd het kale evenemententerrein om tot een openluchttheater. Er werden huizen gebouwd, een muziektent, tribunes en een heus dennenbos. De huizen kregen een likje verf of een laag behang en carnavalsvereniging De Dijkrakkers zorgen voor de prachtige afwerking van de muziektent en het pronkstuk, de staart van een Spitfire vliegtuig. 

Op vrijdag was het dan zover, de première! Backstage hing voor aanvang van de show een gezellige sfeer, er werden toitjes uitgedeeld. Je geeft elkaar voor de première een klein cadeautje om elkaar geluk te wensen voor de voorstellingen. Ook het publiek had er zin in. Ruim 1000 mensen zagen de première. Er waren veel lovende woorden voor een ieder die meewerkte aan de productie. Reacties als “indrukwekkend” en “spectaculair” kwamen veel voor. Ook was het voor de oudere generatie op sommige momenten heel herkenbaar. De combinatie tussen muziek en spel werd door het publiek zeer op prijs gesteld. Het harmonie-orkest zorgde voor de begeleiding bij het zingen maar ook voor de muzikale intermezzo’s waarmee een volgende scene werd aangeduid of een gebeurtenis mee werd versterkt. 

Foto: Marcel Otterspeer Fotografie

De scene die misschien wel de meeste indruk maakte was de scene voor de pauze. Michiel, Jochem, Erica en hun moeder zingen “Als je bang bent” terwijl hun vader, de burgemeester van De Vlank, samen met de dominee en notaris wordt doodgeschoten. Doordat het gevoel in het nummer heel goed naar voren kwam, de zuivere stemmen en de geluids- en lichteffecten was deze scene een heftige scene die ook duidelijk maakt dat het verhaal over gewone mensen gaat die in een heel ongewone situatie terecht komen. 

Oorlogswinter de musical is nu natuurlijk actueler dan ooit. De oorlog in Oekraine is nog steeds aan de gang en daar werd aan het einde van de voorstellingen bij stilgestaan. Muziekvereniging Oranjevaan bestaat sinds 1890. Elke repetitie sloten zij in het verleden af met het Wilhelmus. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog gebeurde dit. Uiteraard vonden de Duitsers dit niet goed en werd de voorzitter op het matje geroepen. Hierop besloot de vereniging voortaan het negende couplet te spelen, want dit mocht wel van de Duitsers. Zodoende gebeurde het dat na alle drie de voorstellingen het Wilhelmus werd gespeeld want er moest wel muzikaal worden afgesloten en op deze manier werd even duidelijk gemaakt hoe belangrijk vrijheid is en dat we er vaker bij stil moeten staan. Ook maakt de huidige situatie in de wereld weer hard duidelijk hoe belangrijk het is om de oorlogsverhalen te blijven vertellen.

Foto: Marcel Otterspeer Fotografie

Als kers op de taart kwam zondag ook de schrijver van Oorlogswinter, Jan Terlouw, op bezoek om het spektakel met eigen ogen te zien. In de pauze van de voorstelling nam hij alle tijd voor een praatje, groepsfoto en natuurlijk handtekeningen. Waar bij de voorgaande uitvoeringen de regel was dat (kinder) cast, ensemble en orkest backstage moesten blijven tot na de voorstelling werd die regel zondag uiteraard opgeheven. Alle deelnemers aan de musical stonden op het speelterrein om Jan Terlouw heen die verschillende uitgaven van Oorlogswinter en programmaboekjes van de musical signeerde. Voor Jan Terlouw was het een emotionele musical, eentje waarin hij veel herkend van zijn boek, maar vooral ook van zijn eigen belevenissen in de oorlog. 

Foto: Marcel Otterspeer Fotografie

Kortom dit megaspektakel is er eentje voor in de geschiedenisboeken. Oorlogswinter de musical is nog nooit in de openlucht opgevoerd en voor Fijnaart is dit al helemaal de eerste keer dat er zo`n groot evenement wordt georganiseerd. Als je aan iemand zou vragen, die op welke manier betrokken was bij deze musical, of dit voor herhaling vatbaar is zou men geen seconde twijfelen en het zo weer overdoen. Waar een klein dorp groot in kan zijn…